معرفی انواع دستگاه آنالیز بدن + معرفی دستگاه آنالیز بدنسازی و لاغری

انواع دستگاه آنالیز بدن، ابزارهایی پیشرفته هستند که با بهره‌گیری از فناوری‌های گوناگون، اطلاعات دقیقی در مورد اجزای تشکیل‌دهنده بدن از جمله درصد چربی، توده عضلانی، آب بدن، تراکم استخوان، نرخ متابولیسم پایه و سایر شاخص‌های مرتبط ارائه می‌دهند.

این دستگاه‌ها، بسته به نوع تکنولوژی و دقت اندازه‌گیری، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند و در حوزه‌های متعددی همچون پزشکی، تغذیه، ورزش، فیتنس و تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از رایج‌ترین فناوری‌های مورد استفاده در این دستگاه‌ها می‌توان به بیوامپدانس الکتریکی (BIA)، جذب‌سنجی با اشعه ایکس دوگانه (DEXA)، پلتفرم‌های اسکن سه‌بعدی و روش‌های مبتنی بر اندازه‌گیری‌های فیزیکی اشاره کرد.

در بهترین مرکز آنالیز بدن در تهران، برای آنالیز بدن بهترین دستگاه برای این مورد وجود دارد که اطلاعات بسیار کاملی را در اختیار شما قرار می دهد.

معرفی انواع دستگاه آنالیز بدن

در ادامه به معرفی انواع دستگاه آنالیز بدن می پردازیم.

دستگاه‌های بیوامپدانس الکتریکی (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis)

این نوع دستگاه‌ها با ارسال یک جریان الکتریکی بسیار ضعیف (در حد میلی‌آمپر) از بدن، مقاومت الکتریکی (امپدانس) بافت‌های مختلف را اندازه‌گیری می‌کنند. چون چربی رسانای ضعیفی برای جریان الکتریسیته است و آب و عضله رسانای قوی‌تری هستند، دستگاه می‌تواند بر اساس میزان مقاومت، ترکیب بدن را برآورد کند.

BIA در حالت تک‌فرکانسه (Single-frequency) یا چندفرکانسه (Multi-frequency) موجود است. مدل‌های چندفرکانسه، داده‌های دقیق‌تری از بخش‌های مختلف بدن (بازو، پا، نیم‌تنه) ارائه می‌دهند. برخی دستگاه‌ها از تکنولوژی بخش‌بندی شده استفاده می‌کنند که هر اندام را به‌طور جداگانه بررسی می‌کند (Segmental Analysis).

مزایا:

• سریع و بدون درد: نتیجه‌گیری تنها در عرض چند ثانیه.
• ایمن و غیرتهاجمی: جریان برق استفاده‌شده بسیار ضعیف است و هیچ خطر سلامتی ندارد.
• دستگاه‌های قابل حمل و رومیزی: مناسب برای کلینیک، باشگاه، یا حتی استفاده خانگی.
• قابلیت اتصال به نرم‌افزارها: برای تحلیل پیشرفت فردی، بسیاری از دستگاه‌ها خروجی دیجیتال دارند.

معایب:

• وابسته به شرایط بدنی لحظه‌ای: میزان آب بدن، غذا، خواب، قاعدگی، یا حتی دمای محیط می‌تواند روی دقت تأثیر بگذارد.
• در افراد خیلی چاق یا خیلی لاغر ممکن است دقت کاهش یابد.

مناسب برای:

باشگاه‌های ورزشی، کلینیک‌های تغذیه، مربیان خصوصی، مراکز کنترل وزن و استفاده خانگی

برندهای معروف:

• InBody: بسیار دقیق با آنالیز بخش‌بندی‌شده (یک مرجع در کلینیک‌ها و باشگاه‌ها)
• Tanita: پیشرو در تولید دستگاه‌های خانگی و حرفه‌ای
• Omron: مناسب برای مصرف شخصی و ساده

جذب سنجی با اشعه ایکس دوگانه (DEXA یا DXA – Dual-Energy X-ray Absorptiometry)

DEXA یک روش تصویربرداری است که با استفاده از دو سطح مختلف انرژی اشعه ایکس، به‌صورت دقیق میزان چربی، توده عضلانی و تراکم استخوان را اندازه‌گیری می‌کند. این روش معمولاً در کلینیک‌های پزشکی و مراکز پژوهشی استفاده می‌شود و از نظر دقت، «استاندارد طلایی» برای آنالیز ترکیب بدن محسوب می‌شود.

پرتوهای X با دو سطح انرژی متفاوت از بدن عبور داده می‌شوند. دستگاه اختلاف میزان جذب انرژی را در بافت‌های مختلف تحلیل می‌کند تا چربی، عضله و استخوان را تفکیک کند.

مزایا:

• بالاترین دقت در بین تمامی روش‌ها
• قابلیت اندازه‌گیری چربی احشایی (Visceral Fat) با دقت بالا
• سنجش دقیق تراکم استخوان (Bone Density)؛ مناسب برای تشخیص پوکی استخوان
• آنالیز منطقه‌ای (دست، پا، نیم‌تنه، لگن و…)

معایب:

• هزینه بالا: دستگاه و اپراتور تخصصی نیاز دارد
• نصب ثابت: قابل‌حمل نیست و نیاز به مکان خاص دارد
• قرار گرفتن در معرض مقدار کمی اشعه X (البته در حد ایمن)

مناسب برای:

کلینیک‌های پزشکی، مراکز ارتوپدی، تحقیق‌های علمی، ارزیابی سلامتی ورزشکاران حرفه‌ای، پیگیری بیماری‌های متابولیکی

برندهای معروف:

• Hologic Horizon
• GE Lunar Prodigy
• Norland Elite

اسکنرهای بدن سه‌بعدی (3D Body Scanners)

این دستگاه‌ها به جای تمرکز صرف بر درصد چربی یا وزن، روی تصویربرداری دقیق از فرم بدن تمرکز دارند. آن‌ها با استفاده از حسگرهای مادون قرمز (Infrared)، دوربین‌های لیدار یا لیزری، اسکن سه‌بعدی کاملی از بدن تولید می‌کنند و تغییرات شکل بدن را در طول زمان رصد می‌کنند.

فرد درون یک سکوی گردان می‌ایستد و دوربین‌ها در طی چند ثانیه تصویری کامل از بدن ایجاد می‌کنند. داده‌های به‌دست‌آمده شامل اندازه دور کمر، ران، سینه، باسن، تغییر فرم بدن و محاسبه چربی تخمینی است.

مزایا:

• بدون تماس و غیر تهاجمی
• تحلیل بصری عالی: به‌صورت سه‌بعدی قابل مشاهده است
• پیگیری تغییرات ظاهری بدن بسیار دقیق
• مناسب برای بازاریابی در باشگاه‌ها یا کلینیک‌های زیبایی

معایب:

• دقت کمتر در تخمین درصد چربی نسبت به BIA یا DEXA
• بیشتر مناسب آنالیز سایز است تا ترکیب داخلی بدن
• هزینه نسبتاً بالا

مناسب برای:

باشگاه‌های لوکس، کلینیک‌های زیبایی و تناسب اندام، برندهای تولید پوشاک ورزشی، تمرکز بر ظاهر بدنی

برندهای برجسته:

• Styku
• Fit3D
• Naked Labs

سنجش هیدروستاتیک (Hydrostatic Weighing)

یکی از روش‌های کلاسیک و بسیار دقیق آنالیز بدن که بر اساس قانون ارشمیدس طراحی شده است. در این روش فرد ابتدا روی خشکی و سپس در آب وزن می‌شود، و با محاسبه چگالی بدن، درصد چربی تخمین زده می‌شود.

بر اساس جابه‌جایی آب و چگالی کلی بدن، چربی (که سبک‌تر است) و عضله (که سنگین‌تر است) تفکیک می‌شوند.

مزایا:

• دقت بالا (در شرایط کنترل‌شده)
• یکی از منابع مرجع در پژوهش‌ها

معایب:

• نیاز به غوطه‌ور شدن کامل در آب
• سختی در اجرا و ایجاد استرس برای برخی افراد
• غیرقابل‌حمل و نیازمند تجهیزات پیشرفته

مناسب برای:

پژوهشگاه‌ها، آزمایشگاه‌های آکادمیک، مراکز علمی ورزشی پیشرفته

پودموسنجی یا جابه‌جایی هوا (Air Displacement Plethysmography – BodPod)

جایگزینی مدرن برای روش هیدروستاتیک، با دقت بالا و راحتی بیشتر. در این روش، فرد در یک کابین تخم‌مرغی‌شکل می‌نشیند و تغییر فشار هوا در فضای اطراف او برای تخمین ترکیب بدن تحلیل می‌شود.

تغییرات حجم هوا درون دستگاه باعث محاسبه چگالی بدن می‌شود و با فرمول‌های خاص، درصد چربی و عضله به دست می‌آید.

مزایا:

• دقت بالا، معادل با روش زیرآبی
• بدون نیاز به تماس با آب یا تجهیزات پیچیده
• سریع، ایمن و قابل تکرار

معایب:

• هزینه بالا
• نیاز به مکان ثابت
• تجهیزات خاص

مناسب برای:

ورزشکاران حرفه‌ای، تیم‌های ملی، کلینیک‌های تخصصی پزشکی ورزشی

برند معروف:

• BodPod (Cosmed USA)

بهترین دستگاه های آنالیز بدن برای بدنسازی کدامند؟

در ادامه به بررسی بهترین دستگاه های آنالیز بدن برای بدنسازی می پردازیم.